Zundertse thee: lekker, duurzaam en gezond

Johan Jansen is de eigenaar van Special Plants Zundert. Speciaal is het bedrijf zeker, want het heeft de allereerste theeplantage van Europa voortgebracht.

“Het is 12 jaar geleden allemaal begonnen”, vertelt Johan onder het genot van een zelf geteeld kopje thee. “Ik was in China geweest en had daar theeplantages gezien. Daar leerde ik dat alle thee van één plant afkomstig is. Het is de manier waarop je de bladeren verwerkt die maakt wat voor soort thee je krijgt. Dat fascineerde me.”

Een nieuwe plant

Johan is altijd al een theeleut geweest en besloot dat hij een theeplant wilde maken die in Europa zou kunnen leven. “Die was er toen nog niet, al die planten in China waren voor een tropisch klimaat geteeld”, legt hij uit. Toen begon het balletje te rollen. Johan haalde een paar theeplanten naar Nederland en ging ermee kweken en kruisen. Net zo lang totdat de plant de strenge winters in Europa kon overleven.

Een jaar of vier geleden was het eindelijk zo ver: een nieuwe, winterharde theeplant was geboren. Sindsdien is de helling waar het balletje vanaf rolt steeds steiler geworden. Inmiddels heeft Johan ook kwekerijen in Belgie, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland, allemaal onder de naam Tea By Me.

JOAN

Maar de thee is in Nederland niet te koop onder de naam Tea By Me. “Tea By Me is echt een naam voor de kwekrijen. Om aan te geven dat die bij ons horen. De thee die je in Nederland koopt heet JOAN.” Die naam staat voor Johan en Anne. “Anne maakt de thee”, legt Johan uit. “Zij bedenkt de nieuwe smaken, ze is echt een theegoeroe.”

Anne is Johan’s partner in crime. Hij kwam haar tegen op een theebeurs en toen zij van zijn werk hoorde was ze meteen enthousiast. Inmiddels werken ze al jaren nauw samen en zijn ze een ijzersterk team geworden.

Biologisch en groen

“Ik vind zelf dat onze thee extra bijzonder is, omdat we hem eigenlijk ook helemaal biologisch telen”, gaat Johan verder. “We mogen alleen het label nog niet voeren, omdat we de thee die binnen staat nog in potten bewaren. Daar proberen we nog een oplossing voor te zoeken, want we willen wel heel graag die erkenning.”

JOAN focust zich voornamelijk op groene thee. “Dat doen we omdat groene thee gewoon het gezondst voor je is. Natuurlijk hebben we ook witte en zwarte thee, maar groene thee is voor ons het belangrijkst. We zijn heel bewust bezig met onze thee, ons motto is: ‘Let’s make tea local!’. We vinden het belangrijk dat mensen weten waar hun thee vandaan komt en hoe die geteeld wordt. Het is veel beter voor het milieu om hier thee te telen en door Europa te verspreiden dan in China, want dan moet de thee nog dat hele eind vervoerd worden.”

De moeite die Johan en Anne in hun thee steken, werpt zijn vruchten af. Sinds kort maken ze deel uit van Impact Hub, een organisatie die zich wereldwijd inzet voor duurzame en gezonde producten.

Als je buxus kapot is zou ik zeggen: zet er een theeplant voor in de plaats!

Zundertse thee in de winkel

Langzaam verovert JOAN de omgeving. Zo is de thee al in de Albert Heijn van Zundert en de Foodhall in Breda te vinden, maar ook in nog zo’n 300 andere winkels en restaurants door heel Nederland. Op Stek in Breda staat een theewagen, die enorm goed bezocht wordt. “Veel mensen komen speciaal voor onze thee naar die wagen, maar er zijn ook mensen die het gewoon gezellig vinden om een kopje thee te drinken en dan bij ons terecht komen. Vaak zijn die mensen dan enorm verbaasd als ze horen dat de thee die ze aan het drinken zijn uit Nederland komt.”

Voor publiek is de kwekerij vooralsnog beperkt bereikbaar, maar ook daar gaat snel verandering in komen. “We hebben ons eerst gefocust op het perfectioneren en het goed op de markt brengen van de thee. Nu willen we ook voor het publiek meer open gaan. Ook dat valt namelijk onder transparantie en nemen we erg serieus. Het is belangrijk dat mensen weten wat ze drinken. Momenteel kun je met een groep op reservering een workshop thee maken, volgen. We zijn net begonnen aan de bouw van een plek waar we, hopelijk over een jaartje, meer activiteiten als rondleidingen en workshops aan kunnen bieden.”

Home made

“Mensen kunnen al wel hun eigen theeplant en een starterskit bij ons bestellen, zodat ze in principe hun eigen thee kunnen maken. Op onze website kun je recepten vinden voor groene, oolong en zwarte thee. Het is natuurlijk ook gewoon een winterharde plant die het hele jaar door groen blijft. Dus als je buxus kapot is zou ik zeggen: zet er een theeplant voor in de plaats!”

Tekst & beeld: Tess Mutsters

Beeld: JOAN